Treści merytoryczne przedmiotu: Program wykładu: Procaryota i Eucaryota. Niektóre
metody stosowane w badaniach komórek. Niektóre
techniki mikroskopowe, niektóre techniki
przygotowywania preparatów, mikroskopia elektronowa,
niektóre techniki przygotowywania preparatów,
Zastosowanie przeciwciał, hybrydyzacja in situ. Hodowle komórkowe. Techniki frakcjonowania struktur
subkomórkowych. Kompartmentacja komórek
organizmów wyższych. Błony biologiczne.
Dwumolekularna warstwa lipidowa. Białka błony.
Węglowodany. Asymetria błon. Elementy transportu
przez błony. Klasyfikacja zjawisk transportowych.
Transportery z rodziny ABC. Egzo- i endocytoza. Cytozol.
Organizacja i funkcje szkieletu komórkowego. Systemy
szkieletu komórkowego. Mikrofilamenty, Molekularny
mechanizm skurczu mięśnia. Filamenty pośrednie,
Mikrotubule. Połączenia komórkowe. Rodzaje połączeń.
Substancja zewnątrzkomórkowa. Adhezja komórek.
Jądro. Struktura, Pory jądrowe, Szkielet jądrowy, Import
białek do jądra. Peroksysomy. Siateczka
wewnątrzplazmatyczna. Retikulum gładkie i szorstkie.
Funkcje retikulum szorstkiego w biosyntezie i obróbce
białek. Biosynteza błon. Aparat Golgiego. Rola aparatu
Golgiego w obróbce łańcuchów węglowodanowych.
Pęcherzyki wydzielnicze, obróbka białek podczas
formowania pęcherzyków wydzielniczych. Lizosomy. Rola
lizosomów, heterogenność. Przekazywanie sygnałów
pomiędzy komórkami. Trzy strategie chemicznego
przekazywania sygnałów pomiędzy komórkami:
endokrynowa, parakrynowa i synaptyczna.
Przekazywanie sygnałów za pomocą receptorów
wewnątrzkomórkowych. Mechanizm działania hormonów
sterydowych. Przekazywanie sygnałów za pomocą
receptorów zlokalizowanych na powierzchni komórki.
cAMP, białko G, cyklaza adenilowa, Ca
2+
jako
przekaźniki II rzędu. Rola trisfosforanu inozytolu w
aktywacji uwalniania jonów Ca
2+
. Diacyloglicerol i
kinaza białkowa C. Inne receptory i mediatory.
Adaptacja komórek docelowych. Wzrost i podział
komórek. Podziały komórkowe, Cykl życiowy komórek
eukariotycznych i jego regulacja. Molekularne
mechanizmy regulacji zjawisk mitotycznych. Punkty
sprawdzające w regulacji cyklu komórkowego. Cykliny i
zależne od nich kinazy. Czynniki wzrostowe.
Oddziaływanie komórek podczas rozwoju.
Programowana śmierć komórki i jej regulacja.
Program laboratorium: Ćwiczenia z Molekularnej Organizacji Komórki obejmują
trzy zagadnienia realizowane przez pracowników
Zakładu Cytobiochemii. Ćwiczenia odbywają się
systemem zblokowanym, na początku lub końcu
semestru. Przed każdym ćwiczeniem prowadzący je
wygłasza prelekcję dotyczącą wykonywanego ćwiczenia,
studenci dostają także instrukcje, w których znajdują się
dokładnie opisane metody wykonywane podczas
realizacji danego tematu. Założenia i cele przedmiotu: Po zaliczeniu tego przedmiotu student pozna strukturę i
funkcję poszczególnych organelli i struktur komórkowych
na poziomie molekularnym. Powinien rozumieć
podstawy molekularne mechanizmu ruchów
komórkowych, role struktur szkieletowych komórki.
Pozna także podstawy molekularne funkcji błon
biologicznych, podstawy zjawisk transportu przez błony,
itd. Powinien także znać podstawowe cechy
morfologiczne poszczególnych organelli i struktur
subkomórkowych. W trakcie wykładu studenci zostaną
zaznajomieni z ogólnymi prawidłowościami odnośnie
regulacji niektórych procesów komórkowych, szczególnie
regulacji cyklu komórkowego. Ćwiczenia pozwolą na
wstępne zapoznanie się z typowym technikami
uzyskiwania i identyfikacji organelli i błon komórkowych. Forma i warunki zaliczenia zajęć: - Laboratorium – wymagania na zaliczenie: Ze zrealizowanych ćwiczeń studenci piszą sprawozdania oceniane przez prowadzących poszczególne tematy. Warunkiem zaliczenia jest pozytywna ocena z kolokwium pisanego po ćwiczeniach oraz ocena z oddanych i zaliczonych sprawozdań.
- Wykład - egzamin pisemny: krótkie odpowiedzi na 3 pytania/zadania obejmujące zagadnienia poruszane podczas wykładu oraz ćwiczeń.
Wykaz literatury podstawowej: 1. Lodish, H., Berk, A., Kaiser, C.A., Krieger, M., Scott,
M.P., Bretscher, A., Ploegh, H., Matsudaira, P.
Molecular Cell Biology, 6
th
Edition, W.H. Freeman &
Co. 2007.
2. Alberts, B., Johnson, A., Lewis, J., Raff, M., Roberts
K., Walter, Molecular Biology of the Cell, garland
Science 2002.
3. Molekularna Organizacja Komórki I i II, Skrypt, Wyd.
Uniw. Wrocławskiego. |