Masowy przegląd rozbłysków gwiazdowych z danych misji TESS

W sierpniu br. grupa badawcza z Instytutu Astronomicznego UWr oraz Centrum Badań Kosmicznych w składzie M. PietrasR. FalewiczM. SiarkowskiK. Bicz i P. Preśopublikowała masowy przegląd danych z misji kosmicznej TESS poświęcony identyfikowaniu rozbłysków optycznych na innych gwiazdach. Jest to największy jak dotąd taki przegląd. Obejmuje on całe trzy lata pracy misji. Masowe przeglądy wymagają opracowania kodu, który dokona stosownej analizy wszystkich dostępnych danych. Utworzone przy tej pracy oprogramowanie o nazwie WARPFINDER zostanie wkrótce upublicznione.

Autorzy odkryli, że rozbłyski można dostrzec na prawie 8% z obserwowanych gwiazd (około 24000 obiektów). Całkowita liczba zidentyfikowanych rozbłysków osiągnęła 140 tysięcy. Praktycznie wszystkie z nich to zjawiska wyraźnie silniejsze od ich odpowiedników na Słońcu. W najpotężniejszych z nich wydzieliło się nawet 10 tysięcy razy więcej energii niż w najpotężniejszych znanych zjawiskach słonecznych.

Zidentyfikowano trzy rodzaje rozbłysków gwiazdowych:  rozbłyski proste, które można opisać jednym profilem wrocławskim, oraz dwa rodzaje rozbłysków złożonych, do których opisu potrzeba przynajmniej dwóch profili wrocławskich. Sądzimy, że rozpad na te typy może odpowiadać co najmniej dwóm różnym mechanizmom ogrzewania fotosfer gwiazdowych w rozbłyskach.

Trzy wyjątkowo aktywne rozbłyskowo gwiazdy to YZ CMi, V374 Peg i GJ 1243, dla których obserwuje się do trzech rozbłysków dziennie o energiach porównywalnych do rozbłysku Carringtona. Zjawisko Carringtona jest najsilniejszym nam znanym rozbłyskiem słonecznym i oceniamy, że na naszej gwieździe takie rozbłyski pojawiają się raz na 150 lat.

Na poniższej grafice widzimy diagram HR, gdzie kolorowymi i ciemnymi kropkami oznaczone są gwiazdy rozbłyskujące. Jak widać, rozbłyski są zjawiskami powszechnie pojawiającymi się na wszelkich rodzajach gwiazd. Praca została opublikowana w jednym z najważniejszych czasopism astrofizycznych, The Astrophysical Journal, i jest dostępna publicznie pod tym linkiem: „Statistical Analysis of Stellar Flares from the First Three Years of TESS Observations”, Pietras et al., 2022, ApJ, 935, 143.

falring_stars