kontakt

Wydział Fizyki i Astronomii,
pl. Maxa Borna 9,
50-204 Wrocław,

Sekretariat Instytutu Fizyki Teoretycznej
tel.: 71 375 94 08
71 375 95 66, 71 375 92 86

Sekretariat Instytutu Fizyki Doświadczalnej
tel. 71 375 93 02

Sekretariat Instytutu Astronomii
tel.: 71 337 80 60, 71 372 93 73, 71 337 80 61

Dziekanat
tel.: 71 375 94 04

godziny otwarcia dziekanatu:
9:00-13:00
(w środy nieczynny)

Moździerski, Dawid

Temat: Asterosejsmologia zespołowa młodych gromad otwartych
Streszczenie:
Celem mojej rozprawy doktorskiej było opracowanie nowej metody asterosejsmologii, którą nazywamy asterosejsmologią zespołową. W metodzie tej wykorzystuje się przynależność grup gwiazd pulsujących tego samego typu do danego systemu gwiazdowego w celu jednoczesnego modelowania asterosejsmicznego tych gwiazd. W mojej pracy doktorskiej podjęto próbę asterosejsmologii zespołowej gwiazd pulsujących typu β Cephei należących do młodych gromad otwartych. Badania przeprowadzono dla czterech gromad otwartych: NGC 457, IC 4996, IC 1805 oraz NGC 6910. W ostatniej z nich znanych było już wcześniej osiem gwiazd typu β Cephei, co czyniło ją bardzo atrakcyjnym celem asterosejsmologii zespołowej. Dla pozostałych trzech gromad przeprowadzono przegląd zmienności, w którego wyniku odkryto zaledwie pięć gwiazd typu β Cephei. Niemniej odkryto w tych gromadach wiele innych gwiazd zmiennych. Łącznie zarejestrowano zmienność 222 gwiazd z czego 196 nie było wcześniej znanych. Pośród nich odkryto m.in. aż 21 gwiazd pulsujących typu SPB w gromadzie NGC 457, oraz liczne grupy jednookresowych gwiazd zmiennych przed ciągiem głównym w gromadach IC 4996 i IC 1805. Warte uwagi jest, że wiele z odkrytych gwiazd typu SPB pulsuje z częstotliwościami charakterystycznymi dla gwiazd typu β Cephei, co najprawdopodobniej wywołane jest szybką rotacją tych gwiazd. Analiza zmienności gwiazd w czterech wyżej wymienionych gromadach pokazała, że najlepszym celem asterosejsmologii zespołowej pozostała gromada NGC 6910. Dzięki obserwacjom fotometrycznym i spektroskopowym uzyskanym w wyniku międzynarodowej kampanii obserwacyjnej wyznaczyliśmy parametry atmosferyczne trzech najjaśniejszych gwiazd typu β Cephei, oraz dokonaliśmy identyfikacji modów pulsacji gwiazd typu widmowego B. Tak jak się spodziewaliśmy, dla wielu modów otrzymaliśmy niejednoznaczną identyfikację, lub identyfikacja zakończyła się fiaskiem. Jednak kilka modów, dla których uzyskaliśmy dobrą identyfikację, pozwoliło nam przeprowadzić asterosejsmologię zespołową. W jej wyniku otrzymaliśmy oszacowanie wieku NGC 6910 na 10 mln lat z dokładnością lepszą niż 1 mln lat, oraz dostaliśmy ograniczenia na temperatury efektywne, przyśpieszenia grawitacyjne na powierzchni, masy i wartości parametru przestrzeliwania konwekcyjnego badanych gwiazd pulsujących typu widmowego B. Wykazaliśmy również, że obserwacyjny pas niestabilności gwiazd typu β Cephei w tej gromadzie zaczyna się już od ok. 6 M⊙. Dokonaliśmy też identyfikacji modów omawianych gwiazd, którą nazwaliśmy identyfikacją zespołową.
Data wszczęcia przewodu: 2013-09-24 00:00
Data nadania stopnia: 2016-12-20 00:00
C. Juszczak © 2010-2013 - Wydział Fizyki i Astronomii, Uniwersytet Wrocławski